Welke verantwoordelijkheid en zeggenschap heb je als leraar?

Dankzij de Wet beroep leraar heb je als leraar een duidelijke eigen verantwoordelijkheid gekregen. Het betekent dat je zeggenschap hebt over de vakinhoud, didactiek, pedagogiek en het beoordelen van prestaties van leerlingen. Hoe je deze zeggenschap als school en leraar vormgeeft, leg je vast in het professioneel statuut.

De zeggenschap over vakinhoud, didactiek, pedagogiek en het beoordelen van prestaties van leerlingen houdt in dat je samen met je collega’s én met je schoolbestuur bepaalt:

• Wat de inhoud van de lesstof is.
• Op welke manier jullie de lesstof aanbieden aan de leerlingen en welke middelen je daarbij gebruikt.
• Welke pedagogisch-didactische aanpak jullie op school gebruiken en op welke manier jullie deze aanpak toepassen (zoals bij leerlingenbegeleiding en oudercontacten).
• Hoe jij en je collega’s, als onderdeel van het lerarenteam, jullie bekwaamheid onderhouden, waarbij jullie rekening houden met de bovengenoemde punten.

Afspraken en afstemming

Als leraar moet je voldoende zeggenschap van je bestuur en schoolleiding over de invulling van je werk krijgen om dit goed te kunnen uitvoeren. Uiteraard moet dit wel passen binnen de kaders van het onderwijskundig beleid van je school. Op school maak je daarom afspraken over de afstemming van deze professionele ruimte van jou en je collega’s en het schoolbeleid. Als leraar kun je bijvoorbeeld met het schoolbestuur afspreken dat de school een lerarenberaad heeft. Dit lerarenberaad kan afspreken om regelmatig te overleggen met het bestuur of de leiding van de school.

Schoolbestuur eindverantwoordelijk

Het schoolbestuur blijft eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs. Daarnaast is het bestuur verantwoordelijk voor het functioneren van de school en voor het personeelsbeleid. Maar met de Wet beroep leraar is het schoolbestuur nu verplicht om bij het opstellen en uitvoeren van dit beleid rekening te houden met de basisprincipes van goed leraarschap. Deze zijn onderdeel van een professionele standaard van leraren. Ook moet het schoolbestuur afspraken met leraren maken om ieders verantwoordelijkheid goed te regelen.

In de Wet beroep leraar staat ook dat het bevoegd gezag, dus het schoolbestuur, in overleg met de leraren een professioneel statuut opstelt. In dit statuut staan de afspraken die het schoolbestuur met leraren gemaakt heeft over de manier waarop de zeggenschap van leraren is geregeld. Het professioneel statuut moet rekening houden met de professionele standaard. Hierin hebben de leraren als beroepsgroep (minimum)richtlijnen over het gedrag vastgelegd.

Meer weten?

• Op de website van de rijksoverheid vind je meer informatie over de Wet beroep leraar met handreikingen en voorbeelden van het professioneel statuut.
• Zo organiseert basisschool De Dolfijn haar professioneel statuut.
• Professioneel statuut op het Atlas College, een praktijkvoorbeeld uit het vo.
• Als leraar-ambtenaar kun je op een hoger niveau meedenken over onderwijsbeleid.
• Op de St. Willibrordusschool vormen leraren zelf het bestuur.