Kritisch kijken naar beeld: deze lessen trainen leerlingen daarin
Beeldkraken is een onderwijsproject dat jongeren kritisch naar beelden leert kijken. Leerlingen leren hoe betrouwbaar een beeld is, wat de waarde ervan is en hoe het beeld tot stand is gekomen.
Beeldkraken richt zich met dit onderwijsproject op een brede groep leerlingen: van groep 7-8 van de basisschool tot de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. Het project is een initiatief van Atlas van Stolk, museum voor de Nederlandse geschiedenis in beeld. Het lesmateriaal is gratis beschikbaar.
Eigen conclusies trekken
Beelden hebben grote invloed op kinderen en jongeren. Het is daarom belangrijk dat leerlingen kritisch leren kijken naar beelden. Deze vaardigheid zorgt ervoor dat leerlingen hun eigen conclusies kunnen trekken na het bekijken van beelden. De leerling is in staat om onafhankelijk van anderen een oordeel te vormen en te doorzien op welke manier de beelden de werkelijkheid en kijker manipuleren.
Bij kritisch kijken gaat het om het achterhalen van antwoorden op vragen als:
- Wat laat het beeld zien?
- Hoe is het beeld gemaakt?
- Door wie is het beeld gemaakt?
- Voor wie is het beeld gemaakt?
- Waar is het beeld te zien?
- Wat is de boodschap van het beeld?
- Wat is het doel van het beeld?
Aansluiting bij maatschappelijke thema’s
Voor het basisonderwijs gaat Beeldkraken uit van de kerndoelen. Voor het voortgezet onderwijs zijn het bestaande onderwijsprogramma en de exameneisen voor geschiedenis, maatschappijleer/mens en maatschappij, culturele en kunstzinnige vorming en Nederlands het uitgangspunt. De lesmodules van Beeldkraken kun je integreren in reguliere lessen. Veel onderwerpen passen bij maatschappelijke thema’s, zoals discriminatie, seksualiteit, milieu of politiek.
Zonder veel voorbereiding zijn de lesmodules te gebruiken. Wil je als leraar meer doen met een afbeelding, dan zijn er voor verschillende vakken extra opdrachten. Beeldkraken is een aanvulling op bestaande lesprogramma’s, maar is ook los van een methode bruikbaar. Bekijk de instructievideo voor meer informatie.
Meer weten?
- Met het fotoproject Streets of the World versterk je (wereld)burgerschap in de klas.
- Wat moeten leerlingen weten en kunnen op het gebied van mediawijsheid? En wat zijn goede lessen om mee aan de slag te gaan? Je leest hierover in het artikel Hoe maak je leerlingen mediawijs?
- Wat hebben feiten en waarheidsvinding met elkaar te maken? Dat leren leerlingen in 4 en 5 vwo tijdens de les Schuldig of onschuldig.
- Lees hoe je leerlingen onderscheid laat maken tussen feit en fictie op internet in het artikel Zo ga je aan de slag met digitale geletterdheid in de klas.
- Ontdek hoe je gevoelige onderwerpen, als racisme en discriminatie bespreekbaar kunt maken met video en audio.
