Tips en tools voor onderwijs op afstand

Veel leraren hebben door de coronamaatregelen een tijd onderwijs op afstand aangeboden. Over en weer delen leraren informatie en ervaringen op social media. De beste blogs, tools, tips en stappenplannen vind je in dit artikel. 

Lesgeven op afstand vraagt echt iets anders van leraren dan fysiek voor de klas staan. Vooral de techniek is soms een uitdaging. Maar diezelfde techniek biedt ook kansen. We zetten hier de beste tips over het organiseren van ict, online lessen en tools en voorbeelden van anderen op een rij. 

Ict organiseren

Kennisnet biedt veel informatie over het veilig organiseren van je ict om onderwijs op afstand te kunnen geven.

• Het stappenplan op Lesopafstand helpt je praktisch op weg met het inrichten van afstandsonderwijs. Het helpt met bepalen of de randvoorwaarden die nodig zijn om les op afstand te geven voldoende in huis zijn en met het concreet plannen van je onderwijs. 
• Zet je online tools in? Verlies privacy en informatiebeveiliging niet uit het oog. Ga direct naar de Kennisnet Appchecker en lees het artikel Wanneer is een app veilig voor gebruik in de les.

Zelf online lessen maken

Er is veel kant-en-klaar materiaal beschikbaar om een online les in elkaar te draaien:

• Gebruik je Microsoft Teams voor het geven van online instructie? Wiskundemeester Tom legt in zijn filmpje op YouTube op heel heldere wijze uit hoe je Microsoft Teams het beste kunt gebruiken. Hij gaat onder andere in op het gebruiken van een presentielijst, hand opsteken, werken in groepjes, wie mag presenteren, wie in beeld en hoe, opnames maken, in de schijnwerpers zetten en scherm delen
• In het artikel flexibel onderwijs op afstand lees je van welke tools en technieken je gebruik kunt maken bij afstandsonderwijs.
• De Open Universiteit heeft veel ervaring met onderwijs op afstand. Bekijk hun website Digitale Didactiek met veel tips voor online onderwijs voor studenten. Ook houden ze online sessies waarin je als leraar vragen kunt stellen.
• In het artikel Flipping the classroom: zo flip je een les lees hoe je van een offline les een online les maakt.
• Op de website 2d3d.gratis van leraar Bart Valkenier vind je alles dat je nodig hebt om zelf een video te maken van je les. 
• Vernieuwenderwijs deelt in hun blog Afstandsleren: zo maak je online onderwijs effectief verschillende opties en mogelijkheden om online lessen en toetsen te maken.
• De website digitaledidactiek.nl biedt een uitgebreid overzicht van activerende online werkvormen waarmee je leerlingen ook op afstand kunt motiveren, interactie kunt aangaan en zelfstandig werken kunt bevorderen.
• Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) heeft een overzicht van kennisbronnen gemaakt om leraren te helpen om goed onderbouwde keuzes te maken bij afstandsonderwijs.
• De auteurs van het boek Wijze lessen, 12 bouwstenen voor effectieve didactiek leggen in het artikel Toolgericht of doelgericht uit dat didactiek bij afstandsonderwijs nog belangrijker is dan bij contactonderwijs. 
• Met de gratis tool StudyGo (voorheen WRTS) kun je huiswerk klaarzetten, de voortgang van leerlingen volgen en interactieve quizzen maken.

Online les- en oefenmateriaal

Naast de eigen leermiddelen vanuit school, is er online veel kant- en klaar lesmateriaal beschikbaar.

• Met platform Flipgrid: ‘Klasdiscussie starten’ maken leerlingen korte video’s en reageren ze op de mening van klasgenoten, om zo met elkaar in discussie te gaan. Jij maakt de onderwerpen en vragen aan voor je klas.
• Leerzaam en leuk: op Spelling.nl kunnen kinderen allerlei gratis spelletjes doen en oefenen ze tegelijkertijd met spelling.

Meer weten?

Verschillende leraren hebben al ervaring met het lesgeven op afstand en zijn bereid die te delen. Heb je zelf een kant-en-klare les of tips die anderen ook mogen gebruiken? Laat het ons weten.

• Op voortgezetleren.nl vind je een groot aantal praktijkvoorbeelden over lesgeven op afstand.
• De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden deelde hun bevindingen.
• Kleuterjuf Nina van den Hurk heeft op haar YouTube-kanaal een hele serie lesvideo’s voor kleuters met een opdracht aan het eind. 
• Gertina Blanket maakte voor 5 havo schoolexamen 2 een les via Wikiwijs. De opzet van de les kan gebruikt worden om zelf lessen op deze manier uit te werken. Bekijk de wikiwijs les voor 5 havo. 
• De Alan Turingschool uit Amsterdam deelt hun complete aanpak voor het lesgeven op afstand via een kwaliteitskaart. Download de kwaliteitskaart van de Alan Turingschool.
• Ilona Matla en Joanne Modderkerk bieden met de Probleem Universiteit op YouTube een uitdagende opdrachten die leerlingen op een creatieve manier moeten oplossen.
• Meester Sander deelt in zijn blog veel tools die je kunt inzetten om leren op afstand mogelijk te maken.
• Om het handelend leren bij kinderen in en om het huis te waarborgen, bedacht Annemieke Otten-Zantinge leerchallenges. Ze zijn allemaal terug te vinden op haar website lerenvanatotz.nl.

Heb je handige voorbeelden of andere tips en ideeën die goed werken? Laat het ons weten via info@leraar24.org. Zo help je je collega-leraren om ook succesvol les op afstand te geven.