17 tips voor onderwijs op afstand aan kleuters
Kleuters onderwijs op afstand geven is een hele uitdaging. Zij leren vooral door te spelen en hebben daarbij de juiste materialen en ondersteuning nodig. Hoe pak je dat op afstand aan? Hoe zorg je ervoor dat een kleuter thuis spelend leert? Welke online en offline mogelijkheden zijn er voor kleuters? In dit artikel geven we 17 tips.
Het kan voorkomen dat je (groepjes) leerlingen online les moet geven. Voor kinderen in groep 1-2 is dit lastiger te organiseren dan voor oudere leerlingen. Het meegeven van huiswerk, werkbladen en werkboekjes is niet de oplossing bij kleuters. Maar hoe kan het dan wel? Met deze 17 tips, tools en praktijkvoorbeelden ben je goed op weg.
Tip 1: Spelend leren blijft belangrijk
Kleuters leren door te spelen, ontdekken en imiteren. Hoe neem je ouders mee in die visie? Nicole Verdonk geeft tips voor het vormgeven van afstandsonderwijs aan kleuters in haar blog Jonge kinderen leren door spel. Ook nu ze thuisonderwijs krijgen. Ook maakte ze een voorbeeldbrief voor ouders met heldere informatie over het belang van spelen.
Wil je ouders nog verder meenemen in je visie op spelen, dan is de Leraar24-video Spelen: meespelen een aanrader. In deze video zien ouders hoe je op een goede en natuurlijke manier het spel van kinderen begeleidt.
Tip 2: Lesgeven via YouTube
Nina van den Hurk, leraar groep 1-2 van OBS De Voorzaan, maakte in coronatijd elke dag een lesvideo met een opdracht aan het eind. Ga naar haar YouTube-kanaal waar je zeer veel verschillende lessen vindt zoals muziek, voorlezen, denksleutels, meten en rekenen.
Tip 3: Kleuterklas tv
Ellen van der Pluijm en Floor Busio, leraren van groep 1-2 van Basisschool De Vuurvlinder in Geertruidenberg, zijn een online kleuterklas gestart op YouTube: Kleuterklas tv. In een van de informatieve video’s van de PO-Raad, het Leraren Collectief en researchED, vertellen zij er meer over.
Tip 4: Houd regelmatig contact
Voor een kleuter is een goede band met de leraar erg belangrijk. Houd bij online lessen contact door met je leerlingen te videobellen of door af en toe een bericht te sturen. Stimuleer kinderen om foto’s te sturen van een gemaakt schilderij of bouwwerk. Dit kan bijvoorbeeld door een digitaal prikbord te maken met Padlet. Vergeet verder de jarigen niet. Stuur een kaartje of zing met alle kinderen uit de groep online een verjaardagslied.
Tip 5: Maak gebruik van digitale prentenboeken
Digitale prentenboeken vergroten het taalbegrip en woordenschat. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen. Daarvoor moeten deze prentenboeken wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Lees meer over dit onderzoek in het artikel Voorlezen met digitale prentenboeken vergroot woordenschat bij kleuters.
Attendeer ouders op de mogelijkheid lid te worden van de plaatselijke bibliotheek (gratis voor kinderen). Je kunt met een abonnement inloggen voor De voorleeshoek. Verder is Schooltv leuk om thuis te bekijken.
Tip 6: Leen ontwikkelingsmaterialen uit
Niet elk kind heeft thuis kleurpotloden, speelgoed of boeken. Overweeg om ontwikkelingsmaterialen of andere leermiddelen van school uit te lenen. Vraag meteen aan ouders om het speelgoed een goede schoonmaakbeurt te geven. dan komt het weer schoon terug op school.
Tip 7: Maak gebruik van de online tips van meester Sander
Meester Sander geeft in een vlog tips voor het geven van online lessen aan kleuters. Hoe vind je een manier die bij kleuters past? Hoe behaal je toch je minimale doelen? En hoe communiceer je met ouders?
Tip 8: Combineer leren met bewegen
Jonge kinderen hebben veel behoefte aan beweging. Geef daarom genoeg opdrachten waarbij je leren en bewegen met elkaar combineert. Lees het artikel over bewegend leren op DoeVrijdag voor goede tips. Meer leuke buitenactiviteiten vind je op de website van De Nationale Buitenlesdag.
Tip 9: Blijf aandacht aan muziek schenken
Muziekonderwijs heeft veel invloed op de cognitieve, sociaal emotionele en creatieve ontwikkeling van leerlingen. Daarom is het belangrijk om kinderen ook op afstand met muziek in aanraking te laten komen. Op het YouTube-kanaal van Antoniusschool Kudelstaart vind je verschillende muzieklessen.
Tip 10: Ontdek de eindeloze mogelijkheden van loose parts
Loose parts, oftewel losse onderdelen, zijn voorwerpen die kleuters op oneindig veel manieren kunnen gebruiken in hun spel. Voorbeelden van loose parts zijn knopen, takjes, wasknijpers, stenen, kralen, kroondoppen, bladeren en zand. Eigenlijk kan bijna alles een loose part zijn en daardoor is het erg geschikt voor thuis. Loose parts hebben nooit maar één functie of doel waardoor een kind zelf zijn eigen spel kan creëren. Daardoor stimuleert dit materiaal sterk de verbeeldingskracht, het creatief denken en probleemoplossend vermogen.
Tip 11: Stimuleer ouders om iedere dag hun kind voor te lezen
Geef ouders tips hoe ze het beste kunnen voorlezen aan hun kinderen. Dit kan bijvoorbeeld met de Leraar24-video Interactief voorlezen vergroot taalvaardigheid en leesplezier. Ook Story2Tell maakte een filmpje boordevol voorleestips. Onze tips zijn:
- Geef vooraf leesvragen mee waarover kinderen kunnen vertellen of tekenen, zoals ‘Over wie ging het verhaal?’
- Laat een voorgelezen verhaal naspelen. Dit is goed voor het verhaalbegrip, de taalontwikkeling en het oefenen van rollenspel. Een prentenboek is een mooi uitgangspunt voor een spelscript. Dit geeft kinderen en ouders inspiratie bij het spelen.
- Ook het meegeven van een leesbingo werkt stimulerend. Op de website van kinderboekenjuf staat een voorbeeld van een leesbingo.
Tip 12: Maak gebruik van online vouwlessen
Vouwen is goed voor de visueel-ruimtelijke waarneming en de fijne motoriek. Op het YouTube-kanaal van Meester Sander vind je verschillende instructievideo’s voor een vouwles. Ook de instructievideo’s van Vouwjuf Janet zijn een aanrader.
Tip 13: Daag leerlingen uit met een ontwikkelingsvoorsprong
Hoe stimuleer je kleuters die extra uitdaging aan kunnen? Op de website slimmekleuters.nl vind je allerlei prikkelende thuisopdrachten. Verder zijn denksleutels een goede werkvorm om kleuters uit te dagen.
Tip 14: Doe mee aan het 100x handen-wassen project
Slimmekleuters.nl ontwikkelde samen met IllustratieEnzo het 100x handen-wassen project waarmee je leerlingen op een leuke manier tot 100 kunt laten tellen. Daarnaast stimuleert dit project het wassen van handen. Het spel is geschikt voor groep 3 en de goede rekenaars in groep 2.
Tip 15: Laat ict aansluiten bij de manier van leren van kleuters
Jonge kinderen leren met al hun zintuigen. ICT lijkt soms haaks te staan op deze manier van leren. Met de digitale doe-activiteiten van FutureNL stimuleer je de digitale vaardigheden van kleuters maar ga je niet voorbij aan hun manier van leren.
Tip 16: Zet af en toe een leerzame app in
Op mediawijsheid.nl vind je informatie over veilig gebruik van digitale media, voor ouders en leraren. Speciaal voor kleuters is het overzicht van geschikte apps op kleutersdigitaal. Of ga digitaal aan de slag met de Thuis oefen bingo van Kleutersdigitaal.
Tip 17: Lees de tips voor het inzetten van korte films
Taartrovers Thuis biedt verschillende korte films voor peuters en kleuters inclusief tips om op educatieve wijze met film bezig te zijn. Lees alle tips op een rij en laat kinderen op ontdekkingstocht gaan door de film.
Meer weten?
- Lees de tips en suggesties van SLO voor afstandsonderwijs aan kleuters.
- Opdrachten voor in de buitenlucht of natuur vind je bij Natuurmonumenten.