Zo lezen leerlingen ook in de zomervakantie met plezier door

Om een leesachterstand te voorkomen, is het belangrijk dat leerlingen ook tijdens de vakantie elke dag blijven lezen. Als ze dit niet doen, kunnen ze soms wel een of twee leesniveaus terugvallen. Maar hoe krijg je kinderen in de vakantie aan het lezen? En welke tips kun je ouders geven? Met de tips in dit artikel houd je lezen leuk en voorkom je een zomerleesdip. 

Iedere leraar kent het wel. Kinderen die na de zomervakantie teruggevallen zijn in hun leesniveau. Door in de vakantie elke dag een kwartier te lezen voorkom je een zomerleesdip. 

Tips voor leraren om zomerlezen te stimuleren

Niet elk kind zal uit zichzelf een boek pakken en ook niet elke ouder is zich bewust van het belang van zomerlezen. Een beetje stimulans en inspiratie doen dan wonderen. 6 manieren om zomerlezen te promoten.  

1. Stimuleer ouders om dagelijks te lezen

Wijs in de nieuwsbrief van school of in een (digitaal) oudergesprek op het belang van zomerlezen. Als ouders gemotiveerd zijn, lukt het vaak ook beter om kinderen gemotiveerd te krijgen. Gebruik bijvoorbeeld de folder Vakantielezen is leuk! Andere tips zijn: 

• Geef ouders en leerlingen een leesbingo of leesdobbelsteen voor een extra stimulans. 
• Geef ouders tips voor leuke (voorlees)boeken. 
• Vertel dat het motiverend is als het hele gezin meeleest tijdens het dagelijks leesmoment. Hiermee geef je het goede voorbeeld en laat je zien dat lezen leuk is. 
• Doe mee aan Blink zomerlezen. Janneke Schotveld, Marco Kunst en Marte Jongbloed schreven spannende verhalen voor groep 3 tot en met 8 en in de verhalen kan jouw school de hoofdrol spelen. Zes weken lang komt er steeds een nieuw hoofdstuk online.

2. Zorg voor een aantrekkelijk leesaanbod 

Om lezen aantrekkelijk te maken, is het belangrijk dat kinderen een gevarieerd leesaanbod krijgen. Denk aan strips, tijdschriften, informatieve boeken en quizboeken. Laat leerlingen vrij in wat ze lezen want dat bevordert de leesmotivatie. Sommige leerlingen en ouders kunnen wel wat inspiratie gebruiken:

• Geef leerlingen die moeite met lezen hebben een tas of rugzak met boeken mee. Zorg hierbij voor variatie. 
• Wijs ouders en kinderen op het aanbod van de bibliotheek. Veel bibliotheken organiseren speciale activiteiten om zomerlezen te stimuleren, zoals lezen met een strippenkaart of leespaspoort.
• Geef leerlingen een (gepersonaliseerde) lijst met boekentips. Maak gebruik van de tiplijsten van Leesbevordering in de klas die afgestemd zijn op verschillende typen kinderen. Bespreek deze lijst met je leerlingen. 

3. Maak een (voor)leesfoto

Daag kinderen uit om hun leukste (voor)leesfoto te delen met jou of op de socialmediakanalen van de school. De mooiste foto’s maken kans op een klein prijsje. En natuurlijk geef jij als leraar het goede voorbeeld en deel je ook een leesfoto. 

4. Oefen de letters spelenderwijs

Om vlot en nauwkeurig te leren lezen, is geautomatiseerde letterkennis in groep 3 essentieel. Het regelmatig herhalen van de letters is daarom ontzettend belangrijk. Ook in de vakantie! Gelukkig kan dit ook spelenderwijs. Zo blijven de leerlingen actief en betrokken en leren zij de letters snel herkennen. Deel met ouders de spellenbundel uit het artikel Zo blijft letters flitsen leuk in groep 3.

5. Start met kilometerlezen

Juf Jaydee ontwierp het project Kilometerlezen waarbij leerlingen zelf een plek in de wereld uitkiezen waar ze naartoe willen gaan. Ze berekenen hoeveel kilometer dat van hun woonplaats af is. Door vervolgens zoveel mogelijk bladzijden te lezen, waarbij elke bladzijde voor een kilometer staat, komen ze op de juiste bestemming. Aan het einde van de vakantie tellen ze het aantal kilometers bij elkaar op en vullen dit op een routekaart in. Is de bestemming bereikt? Dan kan er een klein feestje worden gevierd. 

6. Wijs leerlingen op kinderzwerfboeken  

Kinderzwerfboeken zijn boeken die eigenlijk van niemand, maar tegelijkertijd van iedereen zijn. Een kind start met het lezen van een zwerfboek en laat het boek verder ‘zwerven’ als het boek uitgelezen is. Bijvoorbeeld door het bij een klasgenoot in de brievenbus te doen of in de voortuin leggen. Je herkent zwerfboeken aan een sticker op de kaft.

Meedoen als school is simpel. Het enige wat je nodig hebt, is een paar oude boeken en stickers van Kinderzwerfboek. Bekijk het filmpje als je wilt weten hoe je dit precies aanpakt. Ook kun je een Kinderzwerfboek Station starten op het schoolplein. 

Tips en tools voor ouders

Zeker in de zomervakantie is het belangrijk dat lezen geen strijd wordt. Met de volgende 5 tips en tools help je ouders goed op weg. 

1. Maak gebruik van e-boeken

E-boeken neem je op vakantie makkelijk mee. Via de online bibliotheek kunnen leerlingen ze lenen. Daarnaast vind je er luisterboeken en prentenboeken. Luisterboeken zijn ideaal voor onderweg.

Het inzetten van e-boeken met een oplichtende tekst helpt zwakke lezers bij het zelfstandig lezen. Je vindt e-boeken met oplichtende teksten bijvoorbeeld op Yoleo.nl. Met Yoleo verdienen leerlingen punten waarmee zij hun eigen virtuele kamer kunnen inrichten. Als je lid bent van de bibliotheek, kun je gratis gebruikmaken van Yoleo. 

2. Geef leerlingen met dyslectie leesopdrachten

Onderwijszorg Nederland ontwikkelde de app Pelle op reis waarmee dyslectische kinderen gestimuleerd worden om te blijven lezen in de vakantie. De leerling reist in de app door verschillende werelden om Pelle terug te vinden. Onderweg komen ze leesopdrachten tegen, waarmee sterren te verdienen zijn. Met de sterren kunnen zij door naar het volgende gebied, net zolang ze Pelle gevonden hebben. De app kan ook gebruikt worden door kinderen zonder dyslexie. 

3. Stimuleer samenlezen

Sommige leerlingen vinden lezen leuker als ze het samen kunnen doen. Samenleesboeken zijn hiervoor erg geschikt, net als toneellezen. Leerlingen kunnen deze verhalen samen met een gezinslid lezen.

4. Breng voorlezen onder de aandacht

Ook van voorlezen leren kinderen veel, ook al kunnen ze zelf al lezen. Belangrijk dus om in het gezin voor te lezen, of samen te lezen. Mocht dat niet lukken, dan zijn er ook bekende schrijvers die voorlezen. Paul van Loon leest op zijn YouTube-kanaal voor uit het boek Allemaal onzin. Elke dag leest hij een nieuw hoofdstuk. Kinderen die het boek zelf hebben, kunnen met hem meelezen en anders gewoon lekker luisteren.

Op YouTube vind je nog meer andere bekende schrijvers die voorlezen, bijvoorbeeld Jacques Vriens en Marlies Slegers. 

5. Doe de leeschallenge van de BiebBoys

BiebBoys Kees en Joran maken grappige uitzendingen waarbij ze een lege bieb op stelten zetten. In elke aflevering zit een challenge die natuurlijk met boeken te maken heeft. BiebBoys is een initiatief van Bibliotheek Gelderland Zuid.

Meer weten?

• Een overzicht van internationaal onderzoek vind je in The summer slide and summer reading research.
• Lees ook deze 7 tips om je klas aan het lezen te krijgen.
• Spannend en goed voorlezen doe je zo.
• Waarom je als leraar zelf meer zou moeten lezen.