Geleerde lessen van het mentoraat op afstand
Als mentor heb je een belangrijke rol in de begeleiding van leerlingen. Om hen te stimuleren in hun ontwikkeling en te motiveren om te leren. Toen de scholen sloten vanwege corona, moest die begeleiding op afstand plaatsvinden. Het leidde soms tot creatieve oplossingen en wijze lessen waar mentoren nog steeds profijt van hebben.
Toen de scholen gesloten waren, hebben veel mentoren snel moeten uitvinden hoe je leerlingen op afstand begeleidt. Sommige lessen die ze daaruit geleerd hebben, passen ze nu nog steeds toe. Desiree Berendsen, leraar filosofie en mentor op het Corderius College in Amersfoort, had toen de school nog was gesloten, elke dag op een vast moment online contact met haar 6 vwo-mentorklas. De klas van 16 leerlingen had ze in vieren gedeeld. “Dat vaste kwartiertje in de ochtend vonden ze allemaal fijn.”
Leren omgaan met onzekerheid
Rondom de examenperiode hadden alle leerlingen last van spanning. Toen de scholen sloten was er nog meer onzekerheid rondom eindexamens en herkansingsregelingen. Het werd daardoor nog duidelijker dat je als mentor leerlingen moet helpen hun onzekerheid te benoemen. “Omgaan met onzekerheid, twijfels bespreken en leerlingen geruststellen, dat is belangrijk in je rol als mentor. Het is goed om onzekerheid te delen, te benoemen dat het normaal is dat je gevoelens van boosheid of verdriet hebt”, aldus Desiree.
Blijf doorvragen
Het nadeel van een mentoraat op afstand was dat het meer tijd kost. “Op school kan ik m’n leerlingen makkelijk opzoeken. En dan zie ik hun lichaamstaal en kan ik hun signalen aflezen. Nu wist ik niet wat ze voelden”, geeft Wilma van Rest aan. Ze is mentor en wiskundeleraar op het Veurs Lyceum in Leidschendam. Ze leerde hoe belangrijk het is om te blijven doorvragen. “Want als een leerling niet prettig in z’n vel zit, kan dat allerlei gevolgen hebben. Ook op het gebied van het leren.”
Een goede band loont. Ook op afstand.
Henk Jan van ’t Zand is natuurkundeleraar en mentor van brugklas havo-vwo aan het Coornhert Lyceum in Haarlem. Toen de scholen dicht waren, merkte hij hoe belangrijk het is dat je als leraar een goede band met je leerlingen hebt. Henk Jan profiteerde ervan dat hij in de basis al goed contact heeft met leerlingen en ouders. “Ik voerde met alle leerlingen en ouders regelmatig MOL-gesprekken. Dat is een gesprek tussen mentor, ouder en leerling. Daardoor waren de lijntjes heel kort. Als mijn leerlingen de kantjes er vanaf lopen, dan belde ik zo de ouders op.”
Wees goed bereikbaar
Ook op mbo-scholen moesten mentoren alle zeilen bijzetten om goed contact met hun studenten te onderhouden. Anne Roelse, leraar Pedagogiek en Studieloopbaanbegeleider (SLB) bij ROC Tilburg, had elke week contact met haar mentorklas (eerstejaars) in het SLB-uur via Teams. Sommigen kende ze beter omdat die ook haar lessen pedagogiek of drama volgen. Roelse vond het online contact leuk en effectief, maar merkte ook hoe belangrijk het is dat leerlingen je weten te vinden. ”Op school kom je studenten tegen op de gang, zijn er informele momentjes om te vragen hoe het gaat. Online plande ik dat meer in en nam ik ze even apart. Of ik sprak ze na een les nog even een-op-een, ook via e-mail of de telefoon.”
Goede afstemming met het team
Roelse merkte dat sommige studenten goed zelfstandig werkten en anderen dit minder goed konden. Ze vonden het wel allemaal lastig om hun vrienden niet te zien. Ook gaven studenten aan thuis vaak afgeleid te zijn: het is onrustig en sociale media vragen aandacht. De leraren deden hun best om de studenten eenduidige informatie te geven. Het is goed om dat als team af te blijven stemmen, vindt zij. Ook nu de scholen weer open zijn.
Online contact straks behouden
De mbo-leraar kijkt enthousiast terug op het online lesgeven en wil de positieve kanten behouden. Roelse: ”Het scheelde veel tijd en je kunt studenten die ziek zijn ook bereiken. Ook sommige lessen, over theorie bijvoorbeeld, kun je prima digitaal verzorgen. Maar het echte contact, het persoonlijke gesprek, was onmisbaar. Studenten hebben maatwerk nodig, dus je moet goed in de gaten houden waar ze mee zitten en hen ondersteunen. Of het nu om het leren, de stage of persoonlijke zaken gaat.”
Meer weten?
- Lees tips van leraren en mentoren over de begeleiding van leerlingen.
- Lees hoe je met de juiste gesprekstechniek leerlingen kunt motiveren om te leren.
- Lees het artikel (pdf) in het magazine Van 12 tot 18 Mentor: bijbaan of professie van Ivo Mijand.