‘Gedrag van een leerling veranderen? Begin bij de ouders’

Gymleraar Linda van der Valk (40) investeert veel tijd in het opbouwen van een goede band met ouders. Ze herinnert zich nog goed dat een vader tijdens een van haar lessen het hek over sprong om verhaal te halen. “Ik stond versteend met de waterslang in mijn hand en voelde mijn hart in mijn keel kloppen.”

In deze serie vertellen leraren over een belangrijke les die ze zelf hebben geleerd. Wil je ook een inspirerend verhaal delen over je onderwijscarrière? Mail ons. 

Als er één les is die Linda van der Valk geleerd heeft in de 19 jaar dat ze voor de klas staat, is het hoe belangrijk het is om in ouders te investeren en hun vertrouwen te winnen. Vooral een specifieke situatie is haar bijgebleven. “Als gymleraar kijk ik altijd uit naar de eerste warme dag van het schooljaar, zodat ik een watergymles kan geven. Jaren geleden werkte ik op een basisschool in een achterstandswijk. Ik zette het schoolplein vol opblaasbare zwembadjes en doste mezelf uit met zwembandjes om mijn armen en een snorkel op mijn hoofd. Ik begroette elke klas met een waterslang en de pret kon beginnen.”

Vrolijke chaos

“Iedereen gooide elkaar nat met water en er gebeurde van alles tegelijk. Als ik links keek, gebeurde er rechts weer wat, en er was een hoop gelach en gegil om me heen. Een vrolijke chaos dus. Tot ik zag dat de ouders van een leerling uit groep 6 bij het hek stonden mee te kijken. Net op dat moment gebeurde er iets met hun zoon. Ik durf niet te zeggen of hij nou een klap of een duw kreeg, maar zijn ouders werden woest en gilden: ‘Sla hem terug!’ Ik probeerde de boel te sussen door hun zoon naar binnen te sturen om af te koelen. Ineens ging alles heel snel. De vader sprong over het hoge hek en stormde op me af. Ik stond versteend met de waterslang in mijn hand en voelde mijn hart in mijn keel kloppen. ‘Waarom doe jij niks?’ schreeuwde hij tegen me.” 

Zelf gepest

Gelukkig snelden een paar collega’s toe en werd de directeur erbij gehaald. Hij nam de twee woeste ouders mee naar binnen voor een gesprek, terwijl collega’s de wacht hielden voor zijn deur. “Ongeveer een kwartier later kwamen de ouders heel rustig naar buiten en liepen samen het schoolplein af.” 

Later vroeg Van der Valk aan de directeur hoe hij de ouders zo snel rustig had gekregen. “Hij had vooral de ouders hun verhaal laten doen en begrip getoond voor hun situatie. Moeder werd vroeger op school gepest en nu ze zag dat haar zoon belaagd werd, knapte er iets bij haar en haar man. Doordat de directeur ze serieus nam en de ouders zich gehoord voelden, gingen ze gerustgesteld de deur uit. Sterker nog: vanaf dat moment gaf vader zich regelmatig op als vrijwilliger als ik een sportdag organiseerde. Ook bij kijklessen van gym waren de ouders vaak aanwezig. Er ontstond een goede band tussen ons. Een van hun zonen heeft later zelfs nog een snuffelstage bij mij gelopen.”

Nieuwe inzichten

Van der Valk investeert veel tijd in het opbouwen van een goede band met ouders. “Ik heb regelmatig lesgegeven in achterstandswijken en soms realiseer je je als leraar niet hoe hoog de drempel voor sommige ouders is om de school in te komen. Ze zijn niet altijd goed geschoold of spreken de Nederlandse taal niet goed, waardoor ze soms geen vragen durven te stellen. Ik vind het belangrijk dat ze dat wel doen en nodig ze daarom juist uit op school. Door open gymlessen te organiseren waaraan ouders kunnen en mogen meedoen, zien ouders hoe leuk en belangrijk bewegen is voor hun kind. Ik heb ook weleens workshops gezonde voeding georganiseerd als ik merkte dat leerlingen ongezonde snacks mee naar school kregen.”

“Mijn aanpak is altijd positief en laagdrempelig. Ik neem ouders graag mee in mijn verhaal, maar luister altijd naar hun kant, zodat we samen tot nieuwe inzichten komen. Als je iets aan het gedrag van een leerling wilt veranderen, moet je bij de ouders beginnen. Want alleen als je het systeem waarin zij vastzitten in beweging krijgt, kun je een patroon doorbreken. Inmiddels werk ik in het vso, waar de samenwerking met ouders essentieel is. Vaak hebben ze negatieve ervaringen gehad op eerdere scholen. Daarom vind ik het juist heel belangrijk ze ook te bellen als hun kind een goede dag heeft gehad. En ik ga regelmatig op huisbezoek om de wereld van de leerlingen in te stappen.”

Meer weten?

• Wil je de ouderbetrokkenheid vergroten in jouw klas? Begin bij jezelf!
• Hoe voer je een tienminutengesprek? Tien tips voor een goed oudergesprek.
• Bij NRO vind je meer informatie over het belang van ouderbetrokkenheid thuis.
• Onderwijskennis heeft een themapagina over ouderbetrokkenheid.