‘Druk op de pauzeknop als een leerling negatieve aandacht vraagt’

Leraar van het Jaar speciaal onderwijs Steffie van der Meijden wil dat iedere leraar leert om het gedrag van leerlingen te lezen. “Lerarenopleidingen besteden veel aandacht aan vakinhoudelijke kennis, maar we vergeten dat een goede relatie met een leerling maakt dat ze tot leren komen.”

In deze rubriek vragen we onderwijsmensen die je kent uit het publieke debat of die zich laten horen op sociale media naar hun persoonlijke missie én missers.

Naam: Steffie van der Meijden
Bekend als: Leraar van het Jaar speciaal onderwijs 2022, oprichter van de Onder-wijs Academy, TikTok: @onderwijsnl, Instagram: @onderwijs.nl, Facebook: @onder-wijs.nl en als mentorleraar aan VSO Heuvelrug College in Zeist.

Mijn persoonlijke onderwijsmissie:

“Dat iedere leraar leert om het gedrag van leerlingen te lezen. Lerarenopleidingen besteden veel aandacht aan vakinhoudelijke kennis, maar we vergeten dat een goede relatie met een leerling maakt dat ze tot leren komen. Ik denk dat ieder gedrag een functie heeft. Mijn missie is leraren handvatten geven om achter het gedrag van de leerling te kijken. Het is niet altijd makkelijk om gedrag in positieve zin om te draaien, maar als het lukt, levert het je meer werkgeluk en tijdwinst op.”

Zo sta ik bekend:

“Als Leraar van het Jaar speciaal onderwijs, maar dat betekent niet dat mijn kennis over gedrag alleen maar toepasbaar is voor die specifieke doelgroep. Juist niet. Iedereen in het onderwijs kan er zijn voordeel mee doen. Daarom grijp ik podiummomenten aan om mijn missie te benoemen. Dat ik nu in de spotlights sta, opent deuren om met nog meer experts te praten over dit onderwerp, waardoor ik nog meer kennis opdoe en kan delen.”

Een grote misvatting in het onderwijs:

“Dat didactiek leidend is. Ieder schooljaar ga je met je klas fases door. De eerste weken van het schooljaar geef ik wel instructie, maar kennis blijft nog niet hangen. Ik geef die instructie dan dus alleen om te laten zien wat ik van ze verwacht. Leerlingen zijn op dat moment bezig met schakelen van thuis naar het onderwijs, ze ontdekken de structuur van een les, leren wat de normen en waarden zijn. Pas als ze dat weten en zich veilig voelen, kunnen ze tot leren komen. In iedere fase heb je als leraar andere handvatten nodig. Als je die fases kunt onderscheiden, kun je bepaald gedrag makkelijker duiden.”

Als ik één ding mag veranderen in het onderwijs:

“Ik zou meer positiviteit, energie en aandacht willen voor de mensen die voor de klas staan. Mensen praten lelijk over het onderwijs. Het lijkt wel of we vergeten zijn hoe mooi ons vak is. Ik denk dat het vak echt lichter wordt als je de trucjes kent: even op pauze drukken als een leerling negatieve aandacht vraagt, observeren wat er gebeurt, naast hem gaan zitten en zeggen: ‘Hé, volgens mij vind je dit lastig.’ Dan is lesgeven helemaal niet zo zwaar als de media schrijven.”

Mijn grootste uitdaging:

“Balans vinden. Ik houd zoveel van mijn werk dat ik altijd meer wil doen. Het is de beste baan ter wereld. De waardering die ik van mijn leerlingen krijg, krijg ik nergens anders. En ik krijg als Leraar van het Jaar veel kansen om een verschil te maken in het onderwijs. Maar ik ben natuurlijk meer dan juf Steffie. Er moet een goede werk-privébalans zijn. Toch zijn de uren dat ik niet bezig ben met onderwijs schaars. Als ik naar de winkel ga, koop ik daar ook van alles voor mijn klas en vanochtend onder de douche bedacht ik een oplossing voor een situatie waar ik gisteren in de les geen grip op kreeg.” 

De reden dat ik mijn Onder-wijs Academy heb opgericht:

“Zodat ik alles wat echt werkt in mijn klas door kan geven aan andere leraren. Al mijn kennis over gedrag – uit boeken en gesprekken met experts – staat in de academie, eigenlijk is het mijn levenswerk. Daarmee wil ik zo compleet mogelijk zijn en anderen vooruithelpen. Ik krijg er veel energie van. Het allerleukste vind ik de vragen die ik krijg. Laatst vroeg een leraar: ‘Ik heb een leerling in de klas met ADHD die druk blijft, wat moet ik doen?’ Ik vind het leuk dat de ander getriggerd is om de functie van gedrag te gaan begrijpen.”

Lezers van Leraar24 kunnen gratis deelnemen aan een van de webinars over gedrag van de Onder-wijs Academy, via www.onder-wijs.nl met de code GRATISTICKETS.

Meer weten?

• Hoe Steffie van der Meijden haar leerlingen onverwacht meer begrip voor elkaar bijbracht met een les over emoties.
• Vso-leraar Esther Wokke pleit voor empathieles of omgangskunde in het curriculum, zodat alle leerlingen goed in hun vel zitten.
• Waarom meester Stefan Oldemenger vindt dat plezier beleven veel belangrijker is dan presteren.
• Zo blijf je kalm bij ‘lastig’ gedrag in de klas.