Moeilijke begrippen? Maak ze duidelijk met concept mapping
Een concept map, of begrippenkaart, is een manier om moeilijke begrippen uit te leggen. In een les over het heelal van natuurkundeleraar Tony van Berkel zie je hoe leerlingen de abstracte begrippen ordenen en met grafische tekens de relaties ertussen duidelijk maken. Het helpt om het beter te snappen, zeggen de leerlingen.
In deze video volgen we een les van Tony van Berkel, leraar natuurkunde. Hij gebruikt concept mapping in de les over het heelal. Leerlingen maken schematische tekeningen, de concept maps, over Mars, het leven van een ster en ons zonnestelsel. Zo geven ze de begrippen grafisch vorm en leggen ze verbanden. Piet Kommers, expert op het gebied van Cognitive Learning Tools, licht toe dat het leren in de hersenen op een vergelijkbare manier gebeurt als in een concept map.
Zo gebruik je concept mapping
Je kunt concept mapping op verschillende momenten in het leerproces gebruiken. Bij de start, halverwege of bij de afsluiting. Het hangt ervan af welk doel je ermee wilt bereiken. Je kunt halverwege bijvoorbeeld goed zien of leerlingen het snappen, of dat ze meer uitleg nodig hebben.
Je kunt concept mappen niet alleen bij de natuurkundeles, maar ook bij andere vakken inzetten. Bekijk de uitleg en voorbeelden voor het maken van begrippenkaarten op de website van de lerarenopleidingen Science en Wiskunde/Rekenen.
Overigens is een concept map niet hetzelfde als een mind map. Een mind map is een manier om creatieve denkprocessen op gang te brengen en vrij te associëren.
Meer weten?
- De Amerikaanse wetenschapper Joseph Novak is grondlegger van het idee Concept mapping. Lees meer in zijn artikel (Engelstalig) over de theorie van concept mapping en hoe je ze kunt maken
- Digitale tools (gratis) om een concept map te maken vind je op de website van het Florida Institute for Human & Machine Cognition (IHMC)
- Lees het artikel Laat leerlingen een concept map maken van Ilona Wevers