Groene Hart Leerpark stimuleert lerende cultuur bij leraren
Vmbo-school Het Groene Hart deed mee aan de pilot De school als professionele leergemeenschap. Leraren werkten samen met de schoolleiding aan beter onderwijs en een professionele leercultuur. In de video vertellen ze hoe dat is gegaan.
Het project De school als professionele leergemeenschap liep tussen 2014 en 2017 en was een initiatief van de Onderwijscoöperatie en de VO-raad. Doel van de pilot was om scholen de kans te bieden te werken aan een lerende cultuur bij leraren.
Kenmerken van een professionele leergemeenschap
Een professionele leergemeenschap is een organisatie waarin leraren optimale ruimte hebben om het onderwijs vorm te kunnen geven en te werken aan hun eigen professionele ontwikkeling, gekoppeld aan de visie van de school, aldus onderwijsexpert Klaas van Veen.
De kwaliteit van onderwijsopbrengsten hangt nauw samen met de kwaliteit van de school als professionele organisatie waarin professionals – schoolleiders en leraren – met elkaar samenwerken. Om dat doel te bereiken is het belangrijk dat scholen werken aan blijvende en permanente kwaliteitsontwikkeling. Om te zorgen dat de kwaliteit duurzaam verbetert is permanente professionalisering van leraren in de school en op de werkplek nodig. Wil de school uitgroeien tot een professionele leergemeenschap met een professionele cultuur waarin leraren de ruimte krijgen en nemen om hun talenten, en daarmee ook de talenten van de leerlingen, verder te ontplooien, dan is daarvoor gerichte professionalisering voor alle functies en rollen in de school nodig.
Professionele leerteams op het Groene Hart
Het Groene Hart Leerpark in Alphen aan de Rijn deed mee aan de pilot omdat het goed paste bij de ambities van de school: de onderwijskwaliteit verbeteren en een meer professionele cultuur bewerkstelligen. Twee leraren fungeerden als projectleiders die het hele proces begeleidden en collega’s ondersteunden bij onderwijsontwikkeling. Ze kozen er met elkaar voor om samen te werken in thematische leerteams.
Kaders van een professioneel leerteam
Belangrijk voor succesvol project is dat het thema van de professionele leerteams aansluit bij het schoolplan en ten goede komt aan de leerlingen. De teams werkten planmatig aan onderwerpen als remedial teaching, taalbeleid, schoolregels, maar ook de organisatie van het management.
De invoering van de professionele leerteams heeft op het Groene Hart Leerpark de manier van denken en handelen bij de leraren en bij leidinggevenden daadwerkelijk veranderd. Er wordt tijd ingeruimd om een probleem eerst meer en beter te analyseren. Daarna komen pas oplossingen in beeld, vertelt Marieke Hulsbergen, afdelingsleider en lid van het managementteam
Gedeeld leiderschap
Zij ziet niet alleen veranderingen bij de leraren maar ook bij de afdelingsleiders: ‘Leidinggevenden gaan meer faciliteren en ondersteunen, minder sturen en coördineren. Soms stappen zij nog in de valkuil om snel tot een product te komen. En soms is het nog lastig om procesmatig te denken en is het niet makkelijk om uit te zoomen. Het proces heeft tijd nodig.’
Meer weten?
- Lees meer ervaringen van scholen die meededen aan het Professionele leergemeenschappen
- Het Kohnstamm Instituut heeft een scan School als professionele leergemeenschap ontwikkeld waarmee scholen in kaart kunnen brengen hoe ver zij in de ontwikkeling zijn naar een lerende organisatie
- Lees de reviewstudie van K. van Veen ea Professionele ontwikkeling van leraren (pdf)