Succesverhaal: zo halen vso-leerlingen hun vmbo-diploma
Op het Odyzee College, een school voor voortgezet speciaal onderwijs, volgen steeds meer leerlingen in de bovenbouw praktijkvakken op een regulier vmbo. Dankzij deze leerroute kunnen de leerlingen een volledig vmbo-diploma halen en makkelijker doorstromen naar het mbo.
Steeds meer scholen in het voortgezet speciaal onderwijs (vso) werken samen met reguliere scholen in het kader van passend onderwijs. De samenwerking tussen het vso en een regulier vmbo wordt ook wel symbiose-onderwijs genoemd. Op het Odyzee College heeft leraar Marcel Janse een leerroute ontwikkeld waardoor bovenbouwleerlingen praktijkvakken kunnen volgen op een vmbo-school van Scholengroep Pontes. Op die manier kunnen leerlingen een volwaardig diploma halen, in plaats van deelcertificaten. Leerlingen kunnen daarna doorstromen naar mbo (niveau 2) en hebben betere kansen op de arbeidsmarkt.
Diploma heeft meerwaarde
Het Odyzee College geeft onderwijs en specialistische begeleiding aan leerlingen met psychosociale problemen. De leerlingen die een leerroute op het vmbo volgen, besteden 18 lesuren aan de praktijkvakken, passend bij hun profiel. Het volwaardige diploma dat ze hiermee kunnen halen, is heel belangrijk voor de leerlingen, zegt Marcel Janse. “Het heeft echt een meerwaarde, werkt motiverend en is goed voor hun zelfvertrouwen. Mijn leerlingen leren veel van de lessen op de reguliere school, zoals sociale vaardigheden, samenwerken en jezelf presenteren. Daarnaast leren ze plannen en flexibel omgaan met veranderingen. Ook moeten de leerlingen, net als de andere vmbo’ers, stagelopen.”
Van twee leerlingen naar een hele klas
Marcel Janse startte dit initiatief in 2013 met twee leerlingen, inmiddels is de leerroute een groot succes. “We hebben nu hele klassen leerlingen die dit traject volgen en het is een vast onderdeel in ons schoolplan. De leerlingen die meedoen, volgen eerst zes weken een oriëntatieprogramma, waarbij ze in een andere klas van het vmbo aansluiten. Dat is al best spannend voor ze. Ze fietsen dan bijvoorbeeld zelf naar een andere locatie.”
Pilot met gesloten beurzen
In het begin konden de leerlingen alleen de praktijklessen metaal en motorvoertuigen volgen, maar dankzij financiering van het samenwerkingsverband kunnen de vso-leerlingen nu alle beschikbare profielen volgen die Het Goese Lyceum aanbiedt. Janse raadt vso-scholen die ook aan de slag willen met deze vorm van symbiose-onderwijs aan om eerst in gesprek te gaan met de zorgcoördinatoren van vmbo-scholen in de buurt. “Het begint met wat durf om je ideeën te delen en vervolgens kun je ze met elkaar concreet maken.” Janse is ook zo begonnen. Zijn directeur nam het idee mee naar het directeurenoverleg in de regio. Een aantal vo-scholen reageerden gelijk enthousiast. Daarna is Janse met docenten gaan praten. Op Het Goese Lyceum zagen de docenten het zitten. Ze besloten te investeren in dit project.
Als de leerlingen praktijkles hebben gaat Janse met ze mee. “Ik zit op een centrale plek in de school en ondersteun de leraren daar als ambulant begeleider. Het komt voor dat een leerling van ons huilend naast een draaibank staat, omdat hij ineens niet meer weet wat hij moet doen. Het blijven natuurlijk wel leerlingen die soms wat extra begeleiding nodig hebben. Deze vorm van onderwijs vraagt af en toe wat coaching on the job, maar over het algemeen gaat het hartstikke goed.”
Meer weten?
- In deze zes video’s laten leraren zien hoe zij hun vso-leerlingen voorbereiden op wonen, werken en vrijetijdsbesteding.
- De kansen die Leraar van het Jaar voortgezet onderwijs 2021 Ismail Aghzanay vroeger niet gehad heeft, probeert hij wel aan zijn leerlingen te geven.
- Sjoerd Nicodem werkt in het vso en probeert met simulatoren zijn leerlingen te leren lassen, autorijden en vorkheftruck te besturen om zo de doorstroom naar een baan te bevorderen.