Leerlingen motiveren met cultuurgebaseerd onderwijs
Het Amadeus Lyceum in Utrecht werkt met cultuurgebaseerd onderwijs: leerlingen worden uitgedaagd kennis en vaardigheden op te doen via competentiegerichte werkvormen, waarbij kunst en cultuur zijn geïntegreerd in de reguliere vakken. Het kan daarbij gaan om kunstdisciplines, maar bijvoorbeeld ook om de wetenschappen als cultureel verschijnsel.
Het cultuurgebaseerd curriculum (CGC) op het Amadeus Lyceum heeft de afgelopen jaren vorm gekregen in vakoverstijgende modules. Daarin staat steeds een bepaald thema centraal. Met CGC wil de school haar leerlingen meer motiveren, spijbelen en uitval voorkomen en de sociale integratie bevorderen. ‘Als leren gaat over je eigen omgeving, je eigen geschiedenis en je eigen cultuur – in relatie tot die van anderen – dan gaat leren meer vanzelf’, aldus de school.
Het cultuurgebaseerd onderwijs op het Amadeus Lyceum verschilt van normaal onderwijs op vier punten:
- Een CGC-module is vakoverstijgend
- Er is een stimulus vanuit de omgeving buiten de school
- Het vraagt van leerlingen een onderzoekende houding en een actieve en zelfstandige rol
- Het probeert recht te doen aan verschillen in leerstijlen tussen leerlingen
In dit CGC staan vier kernwaarden centraal: persoonlijke ontwikkeling, zelfsturing, creativiteit en respect en dialoog.
Leerlingen ervaren meer ruimte en verantwoordelijkheid
In het kader van Expeditie durven, delen, doen is onderzocht in hoeverre CGC kan bijdragen aan genoemde kernwaarden. Onderzoekers hebben twaalf leerlingen van het Amadeus Lyceum geïnterviewd. Vijf leerlingen vonden inderdaad dat ze in de CGC-modules, meer dan in het gewone onderwijs, ruimte krijgen om hun eigen leerroute te bepalen (persoonlijke ontwikkeling). Acht leerlingen onderschreven dat ze in de CGC-modules meer verantwoordelijkheid leren nemen voor hun eigen leerproces (zelfsturing). De leerlingen die geen verschil zien, zeggen dat hiervan ook in het gewone onderwijs sprake is.
Bijna alle leerlingen voelen zich gezien en gehoord (dialoog en respect). Vier vinden dat dit bij CGC nog meer zo is dan in het gewone onderwijs. Ten slotte ervaren zeven van de twaalf leerlingen bij CGC meer ruimte voor hun eigenheid en cultuur (creativiteit). Een groot deel van de leerlingen vindt dus dat de vier genoemde kernwaarden zowel in het gewone onderwijs als bij CGC worden gerealiseerd, maar een deel van hen vindt dat dit bij CGC nog meer het geval is.
Waardering en plezier in school
Hoe waarderen leerlingen het CGC? Leerlingen op het Amadeus Lyceum zijn door de jaren heen steeds positiever geworden over CGC. Ze waarderen vooral het creatieve aspect, het keuzeaspect en de combinatie van meer vakken als positief. In het begin waren voor veel leerlingen de grenzen van zelfsturing onduidelijk, maar dit verbeterde gaandeweg. Dat geldt ook voor de verschillende rollen en verantwoordelijkheden van de docenten.
In hoeverre draagt CGC eraan bij dat leerlingen met plezier naar school gaan? De onderzoekers concluderen voorzichtig dat CGC als afwisseling op het reguliere onderwijs welkom is en leerlingen helpt om met meer plezier naar school te gaan.
Meer weten?
- Cultuuronderwijs draagt bij aan de culturele en creatieve ontwikkeling van leerlingen.
- Lees meer over de laatste trends en ontwikkelingen op het gebied van kunst- en cultuuronderwijs.
- Meer informatie over cultuurgebaseerd onderwijs kun je vinden op de website van de Vereniging van cultuurprofielscholen (VCPS).
