6 manieren om te groeien als leraar
Het is belangrijk om regelmatig stil te staan bij de uitoefening van je vak en je vaardigheden als leraar. Wie samen met collega’s reflecteert op zijn eigen lespraktijk, ontwikkelt zich als professional. Lees over zes manieren van peer review waarmee je dit in de praktijk brengt.
Bij peer review observeren leraren elkaars onderwijspraktijk gericht en systematisch. De volgende 6 vormen zijn geschikt zijn voor het onderwijs:
1. Collegiaal onderwijs ontwikkelen
Met een collega overleg je hoe het onderwijs beter of anders kan worden. Gezamenlijk bepalen jullie het onderwerp. Na een lesbezoek specificeer je dan samen het onderwerp en gaan jullie gezamenlijk aan de slag om ideeën te ontwikkelen om het onderwijs te veranderen. Een uitgebreide en methodisch goed uitgewerkte vorm hiervan is Lesson Study. Hierbij wordt lesbezoek afgewisseld met gezamenlijk voorbereiden van een les. Dit gebeurt in een kleine groep leraren volgens een vaste cyclus.
2. Intervisie
Het uitwisselen van ervaringen staat bij intervisie centraal. Het kan erg leerzaam zijn om de verschillende belevenissen van jou en jouw collega’s onderling te bespreken. Intervisie lijkt op collegiale consultatie, maar bij intervisie leren collega’s wederzijds van elkaar en bij collegiale consultatie brengt één persoon een probleem in en de rest geeft advies. Er zijn verschillende werkvormen voor intervisie. In de onderstaande video zie je enkele voorbeelden van intervisie in spelvorm. Door de speelse aanpak ontstaat er een laagdrempelig gesprek tussen onderwijsprofessionals.
3. Collegiale en interscolaire consultatie
Het doel bij deze peer review-vorm is het oplossen van een probleem binnen de lespraktijk. Je kunt met enkele collega’s, maar ook binnen netwerken van leraren buiten jouw eigen school, het probleem bespreken. In de onderstaande video praten leraren van het Sint Joris-college in Eindhoven tijdens een collegiale consultatie over het spanningsveld tussen eigen waarden en normen en die van de schoolorganisatie.
4. Collegiale visitatie
Bij collegiale visitatie is het de bedoeling dat directe collega’s elkaar een spiegel voorhouden. Deze peer review-vorm van reflectie maakt gebruik van lesobservaties: collega’s kijken bij elkaar in de les en geven vervolgens feedback op de punten die de ontvangende leraar vooraf zelf heeft bepaald. Het gaat hierbij om wederkerig leren: zowel de observerende als de uitvoerende leraar leert van deze activiteit.
De St. Jozefschool in Achterveld gelooft sterk in de kracht van teamleren. Er worden onder andere klassenbezoeken gepland zodat collega’s elkaars lessen kunnen observeren en van elkaars instructievaardigheden leren. Bekijk in de onderstaande video hoe zij dit aanpakken.
5. Interscolaire visitatie
Interscolaire visitatie houdt in dat je kennis uitwisselt met externen, dat wil zeggen collega’s van andere scholen die je een spiegel voorhouden. Een groep leraren (en leidinggevenden) gaat bij een andere school op bezoek om te observeren bij enkele lessen en feedback te geven.
Stichting Kolom verzorgt al sinds 2007 interscolaire visitaties. De deelnemende scholen en medewerkers zijn hier erg enthousiast over. In de onderstaande video volgen we twee leraren, twee schoolleiders en een beleidsmedewerker van Stichting Kolom die een dag lang meelopen op een school.
6. Leren van elkaar met beeldbegeleiding
Beeldbegeleiding is een vorm van coachen waarbij je de professionaliteit van de leraar probeert te verbeteren. Dit doe je door een les op video vast te leggen en die met een coach te analyseren en te evalueren. Vincent Klabbers, docent rekenen-wiskunde op Hogeschool De Kempel, bedacht hier een variant op. Hij zet beeldbegeleiding op groepsniveau in om aankomende leraren van elkaar te laten leren. Onderstaande video laat zien hoe zijn studenten videobeelden uit de praktijk gebruiken als basis voor reflectie op het eigen handelen. De voordelen hiervan zijn dat de koppeling tussen theorie en praktijk sterker wordt, studenten hun competentiegevoel versterken en studenten leiding geven aan hun eigen leerproces.
Meer weten?
- Wil je als leraar je professionele ontwikkeling stimuleren? Dan is werken volgens de zogenoemde sterkepuntenbenadering een krachtige manier.
- Wat kun je nog meer van je collega’s leren? Lees de tips over peer review.
