Sociale vaardigheden versterken tijdens de gymles
Sporten en bewegen staan centraal in de gymles, maar het ontwikkelen van sociale vaardigheden en oog hebben voor de sociaal emotionele ontwikkeling van leerlingen passen daar heel goed bij. Leraar Marcelle Pereboom gebruikt het programma Sportkanjers tijdens het bewegingsonderwijs en laat leerlingen zelfstandig sportieve opdrachten uitvoeren waarbij ze goed met elkaar om leren gaan.
Het programma Sportkanjers is gebaseerd op Kanjers tegen pesten, een effectief anti-pestprogramma. In de gymles kun je die principes ook goed gebruiken, legt Wim van ‘t Westeinde van Stichting Sportkanjers uit. Je maakt tijdens het programma gebruik van de verschillende petten die een bepaald gedrag vertegenwoordigen:
- Zwart: de baas speler
- Rood, de meeloper of uitslover
- Geel: de bange, faalangstige speler
- Wit: de kanjer, met wie het goed gaat
Elk type gedrag heeft positieve en negatieve kanten. Belangrijk is om leerlingen zich daarvan bewust te maken en met ze te oefenen om er goed mee om te gaan.
Afspraken voor veilig klimaat
Juist bij sport, waarin het spel intensief is, komen bepaalde gedragingen sterk naar voren. Als leraar moet je daar alert op zijn en er goed op reageren. Daarom zijn de volgende zes afspraken belangrijk voor een veilig pedagogisch klimaat:
- We helpen elkaar.
- We vertrouwen elkaar.
- We lachen elkaar niet uit.
- Niemand speelt de baas.
- Niemand doet zielig.
- We respecteren onszelf en de ander.
Goed bewegen en leren omgaan met elkaar
Marcelle Pereboom kiest specifieke bewegingsopdrachten voor haar lessen uit, waarmee leerlingen leren hoe ze aan kunnen sluiten op het positieve in ieders gedrag. Van egoïstisch gedrag naar samenwerken en samen spelen. En van introvert gedrag, naar leren gaan voor eigen kansen maar ook om elkaar te betrekken. De leerlingen voeren de opdrachten zelfstandig uit en na afloop bespreken ze hoe dat is verlopen met de gymleraar.
Meer weten?
- Een sportklas of speciale gymlessen kunnen een positieve bijdrage hebben op de groepsdynamiek, zeker in een nieuwe klas of groep. Lees hoe je dit als leraar aanpakt met bijvoorbeeld een spel als tikboksen.
- Bekijk meer effectieve anti-pestprogramma’s op de website van NJI.
- Lees Voorkom pesten met positieve groepsvorming met het Kiva-programma.
- Lees het antwoord op de Kennisrotonde over de bijdrage van sport en spel aan sociaal emotionele ontwikkeling.
