Hoe bereid je vso-leerlingen voor op wonen, werken en vrije tijd?
Een belangrijk onderdeel van het voortgezet speciaal onderwijs (vso) is leerlingen voorbereiden op wonen, werken en vrije tijd, zodat zij zo zelfstandig mogelijk kunnen meedraaien in de maatschappij. Vooral voor leerlingen met het uitstroomprofiel arbeidsmarkt en dagbesteding is dat belangrijk.
In onderstaande zes video’s zie je hoe leraren hun vso-leerlingen voorbereiden op wonen, werken en vrije tijd. Van het maken van een gezonde lunch tot een fietstraining.
Een gezonde klassenlunch verzorgen
Op Aventurijn, een school voor speciaal onderwijs in Almere, is het verzorgen van een gezonde klassenlunch onderdeel van de leerlijn wonen. De leerlingen doorlopen het hele proces van een gezonde lunch: boodschappen doen, tafel dekken, eten, opruimen en afwassen. Op deze manier worden zij voorbereid op zelfstandig functioneren in het dagelijks leven.
De boodschappenwinkel voor het vso
Aventurijn heeft ook een winkel waar leerlingen in de pauze iets lekkers kunnen kopen en waar zij ook zelf stage kunnen lopen. Tijdens de interne stage leren leerlingen arbeidsvaardigheden die je nodig hebt bij een regulier werkbedrijf, zoals hygiëne en veiligheid, afrekenen, kassa bedienen en schoonmaken. Daarnaast wordt de winkel gebruikt bij rekenlessen. Leerlingen oefenen verschillende leerdoelen uit de leerlijn rekenen met geld in de boodschappenwinkel.
Vso-leerlingen maken kerstpakketten
Vso-leerlingen van de Mackayschool in Meppel verzorgen kerstpakketten voor al het personeel van Stichting Promes. Ze doen de inkoop, maar er zitten ook producten in die de leerlingen zelf gemaakt hebben, zoals een broodplank en een sfeerlichtje. Met elkaar werken ze aan de samenstelling, het inpakken en verdelen. Zo oefenen ze motoriek, rekenvaardigheden en leren ze samenwerken: een goede voorbereiding op een latere baan. Leerlingen zijn trots op het zelfgemaakte kerstpakket; het is goed voor hun eigenwaarde dat ze iets kunnen bijdragen aan de stichting.
Met fietstraining op weg naar zelfstandigheid
Fietstraining is een wezenlijk onderdeel van het verkeersonderwijs op de Herman Broerenschool in Roermond. De fietstraining is belangrijk voor de zelfredzaamheid en eigenwaarde van leerlingen. Op het moment dat zij zelfstandig kunnen deelnemen aan het verkeer, hoeven ze geen gebruik meer te maken van het leerlingenvervoer en kunnen ze op termijn zelfstandig naar hun stage gaan. De fietstraining vindt in eerste instantie plaats op het schoolplein, maar na verloop van tijd oefenen ze ook in de omgeving van de school als voorbereiding op het praktijkexamen.
Koken met een instructievideo’s
Op het Orion College Noord in Amsterdam gebruiken leerlingen de iPad tijdens de kooklessen. Ze bekijken instructiefilmpjes zodat ze weten welke stappen ze moeten doorlopen bij het maken van een gerecht. De instructiefilmpjes creëren mogelijkheden voor differentiatie en bevorderen de zelfstandigheid van leerlingen. De leraar gebruikt de iPad ook om filmpjes te maken van de leerlingen wanneer zij aan het koken zijn. Zo kunnen ze de filmpjes terugzien en reflecteren op hun eigen vaardigheden. In de onderstaande video zie je hoe leerlingen erwtensoep maken en verschillende snijtechnieken toepassen met behulp van de instructievideo’s.
Ook op de De Eenhoorn in Hoorn, school voor cluster 3-leerlingen, vinden ze het belangrijk dat leerlingen leren zo zelfstandig mogelijk te functioneren in de maatschappij. Koken is een belangrijke vaardigheid die leerlingen nodig hebben als ze later zelfstandig wonen. Tijdens de kooklessen komen ook andere vaardigheden uit de leerlijn wonen automatisch aan bod, zoals schoonmaken, boodschappen doen en tafelmanieren. Bekijk de onderstaande video waarin vakleraar Bert Bruins Slot een stapsgewijze kookles geeft aan cluster 3-leerlingen: van boodschappen doen tot opeten.
Meer weten?
- Bekijk de leerlijn wonen en vrije tijd van CED voor een indruk van de leerdoelen.
- Op het Odyzee College, een school voor voortgezet speciaal onderwijs, volgen steeds meer leerlingen in de bovenbouw praktijkvakken op een regulier vmbo. Zo halen zij een volledig vmbo-diploma stromen ze gemakkelijk door naar het mbo.
