In 5 stappen een goede lesvideo maken
Zelf een lesvideo maken over het onderwerp van de les kan een krachtige ondersteuning zijn van de leerstof. Een goede voorbereiding is wel van belang: welk onderwerp kies je, hoe maak je een uitvoerbaar script en hoe zorg je voor een goede voice-over? En natuurlijk wil je er zeker van zijn dat de video aansluit bij de belevingswereld van de leerlingen.
Een goede lesvideo maak je in vijf stappen:
- Bepaal het onderwerp van de lesvideo
- Schrijf een goed script
- Neem de lesvideo op
- Monteer de lesvideo
- Publiceer de lesvideo
Stap voor stap naar een originele en aansprekende lesvideo:
Stap 1: Focus op het onderwerp van de lesvideo
Kies een eenduidig onderwerp voor je video en baken het af. Maak het onderwerp niet te breed, want dan kan het oppervlakkig worden en is de kans groot dat de leerlingen hun aandacht verliezen. Zorg vooral dat de video aansluit bij de belevingswereld en interesse van je doelgroep. Een beeldend onderwerp werkt goed. Een voorbeeld van een aansprekende aanpak is het stellen van een vraag die in de video wordt beantwoord.
Heb je het doel van de video bepaald? Dan kun je daar de vorm van de video op afstemmen.
Stap 2: Uitwerken van het videoscript
Bij de uitwerking van het onderwerp maak je een script of scenario. Hierin beschrijf je de doelstelling, de locaties en de verwachte inhoud en scènes van de lesvideo.
Belangrijke aandachtspunten zijn:
- Hoe gaat je video eruitzien? Wordt het een reportage, een portret of een interview?
- Wie of wat ga je filmen? Waar doe je dat en in welke volgorde?
- Hoe lang mag de video zijn en hoe lang mag iedere scène duren?
- Hoe breng je het onderwerp in beeld? Wie praat de video aan elkaar?
Stap 3: Het opnemen van de lesvideo
Na een gedegen voorbereiding is het tijd om te starten met de opnames. In het script heb je aangegeven welke beelden je wilt opnemen en wat belangrijk is.
Let tijdens het opnemen van de video op het volgende:
- Film dicht op het onderwerp en voorkom een trillend en onrustig beeld. Probeer niet te veel in- en uit te zoomen en probeer horizontale bewegingen te beperken.
- Zorg dat het beeld scherp is en de camera stilstaat. Let op een rustige achtergrond zonder afleidingen.
- Let goed op het geluid en zorg dat de microfoon dicht in de buurt is van hetgeen je filmt, bijvoorbeeld de geïnterviewde.
- Zijn er alternatieven om je onderwerp te visualiseren?
- Controleer regelmatig of de camera nog filmt en of de batterij niet op is.
- Bewaar de opname goed totdat je gaat monteren.
Stap 4: Het monteren van de lesvideo
Monteren kost vaak veel tijd. Dit is afhankelijk van de kwaliteit van je script, het montageprogramma dat je gebruikt en de eisen die je zelf stelt. Je wilt het verhaal zo goed en gestroomlijnd mogelijk vertellen, zodat de leerlingen geïnteresseerd naar de video blijven kijken:
- Bouw de video logisch op met een intro, een middenstuk en een einde.
- Maak keuzes uit de (vele) opnames. Niet alle gefilmde beelden worden gebruikt.
- Gebruik het script om de inhoudelijke leidraad van de video te blijven volgen.
- Zorg dat het geluid goed is ingesteld.
- Onthoud dat bondige video’s altijd beter zijn en daardoor aantrekkelijker om naar te kijken.
Geschikte programma’s om lesvideo’s mee te maken, zijn onder andere: ScreenPal, Keynote, Quicktime, Camtasia, Descript en Open Broadcaster System.
Stap 5: Publicatie van de lesvideo
Is de video gereed? Laat deze dan zien aan iemand die niets weet van het onderwerp. Begrijpt degene waar de video over gaat en is alles duidelijk? Top! Is dat niet zo, ga dan terug naar de montagetafel en om de video aan te passen.
Je video is nu klaar! Je kunt hem gaan inzetten voor het doel dat je voor ogen had: om te laten zien aan collega`s, aan leerlingen in de klas of als onderdeel van een online les.
Zorg bij een online publicatie dat de video op privé staat. Wil je de video voor iedereen toegankelijk maken en zorgen dat deze vindbaar is voor Google, regel dan vooraf toestemming van de geportretteerden in je video en leg deze toestemming vast.
Kenmerken van een goede lesvideo
Wat werkt er wel en wat werkt er niet voor leerlingen bij lesvideo’s? Daar wordt momenteel onderzoek naar gedaan op de Universiteit Leiden. Honderden leerlingen en diverse YouTube-docenten werken mee aan het onderzoek naar de effectiviteit van instructievideo’s. Uit de voorlopige resultaten van het onderzoek blijkt dat een goede lesvideo zich als volgt kenmerkt:
- Het tempo mag niet te snel zijn.
- Oubollige en saaie woorden vinden leerlingen vervelend, net als monotoon praten.
- Articulatie is belangrijk. Een goede articulatie verhoogt de likeability van de video.
- De uitleg in de video moet goed zijn; er moeten voorbeelden gegeven worden.
- Een actieve houding van degene die presenteert belangrijk, net als een goede presentatie en kijken in de camera.
- Leerlingen vinden het prettig als kledingstukken van de mensen in beeld matchen.
Meer weten?
- Lees in het artikel Film en video in de les wat de voordelen zijn van filmeducatie.
- Het gebruik van video als vervanging van klassikale instructie wordt toegelicht in Flipping the classroom: zo flip je een les.
- Meer informatie over toestemming vragen en vastleggen bij het maken van een video met leerlingen vind je op de website Aanpak IBP.
