Zo leer je leerlingen handig rekenen

Volgens de didactiek van het realistisch rekenonderwijs moeten leerlingen hun eigen oplossingsstrategie kiezen. Maar hoe zorg je ervoor dat ze de juiste rekenstrategie kiezen en niet in verwarring raken? Drie leraren laten zien hoe ze dit in de praktijk doen. 

In de rekenles kijk je niet alleen naar de uitkomst van sommen maar ook naar de manier waarop leerlingen het hebben aangepakt. Je kunt meerdere rekenstrategieën aanbieden, maar je moet er ook voor zorgen dat leerlingen niet in de war raken.

Handig rekenen aanleren

In veel rekenboeken staat dat er ‘handig’ gerekend moet worden, maar weten kinderen wat dat betekent? Sjaak van Moorsel, leraar van groep 5/6 op OBS Uilenspiegel in Boekel, reikt zijn leerlingen verschillende manieren aan om handig te leren rekenen. Door te beginnen met een goede startsom, bijvoorbeeld door eerst een rond getal te maken. Van Moorsel brengt zijn leerlingen bij om goed de relatie tussen ‘erbij’ en ‘eraf’ in de gaten te houden. Hij vindt het zinvol om rekensommen in de kring te bespreken omdat leerlingen zo van elkaar kunnen leren.

Voorkeurstrategie bewust ontwikkelen 

Carm Barten, leraar groep 5/6 bij OBS De Uilenspiegel, brengt een opbouwende lijn aan in rekenstrategieën die hij na een rekenopdracht met de hele groep bespreekt. Juist het bespreken van de manier waarop leerlingen een som hebben uitgerekend is belangrijk, zegt hij. Want zo krijg je als leraar inzicht in de strategieën die de leerlingen gebruiken. 

Leerlingen kunnen ook leren van elkaars aanpak. Zodoende komen ze uiteindelijk aan hun eigen voorkeursstrategie om sommen snel en handig op te lossen. Bij leerlingen die moeite hebben met rekenen is dat overigens wel een aandachtspunt voor de leraar. Zij kunnen juist in de war raken van verschillende rekenstrategieën.

Hardnekkige rekenproblemen aanpakken

Sommige kinderen in de bovenbouw maken vaak dezelfde hardnekkige fouten, vooral als het om breuken en grote keer- of deelsommen gaat. Het helpt dan als je leerlingen naar een handige rekenstrategie leidt. Jacco Bouman, leraar van groep 7/8, doet dat door klassikaal de verschillende berekeningen van de leerlingen te bespreken met behulp van het digibord. Hij laat ze zien hoe ze het snelst en handigst tot de juiste oplossingen kunnen komen. Zo leren de leerlingen van elkaar. Belangrijk is ook om er regelmatig aandacht aan te besteden: liever elke dag een kwartiertje dan om de twee weken een lange les, is zijn ervaring.

Meer weten?

• Minder taalvaardige leerlingen kan het helpen om te leren rekenen met rekenopdrachten die beelden bevatten.
• Rekenkaarten in de klas zorgen voor samenhang tussen de rekenvakken.
• Waarom rekenen voor Nederlandstalige leerlingen moeilijker is dan voor Engelstalige leerlingen.
• Met meer aandacht voor taal leren leerlingen beter rekenen.